مبارزه بیولوژیک با کرم ساقه خوار برنج

مقدمه

یکی از مهم ترین آفات مزارع برنج کرم ساقه خوار میباشد که از نظر اقتصادی بسیار قابل توجه و حائز اهمیت است و در صورت عدم مبارزه موثر و به موقع خسارات جبران ناپذیری را به دنبال دارد.

علائم خسارت کرم ساقه خوار:

بیشترین خسارت این آفت در مرحله لاروی مشاهده میشود . این لاروها به رنگ کرم مایل به قهوه ای روشن بوده و در ابتدا از غشا و سبزینه برگ تغذیه میکنند و سپس به داخل غلاف برگ مورد حمله فرو رفته و خود را به داخل ساقه کشانده و باعث خسارت میشوند (طی 2 تا 3 نسل زندگی). خسارت این آفت در نسل اول معمولا در نیمه دوم خرداد ماه و در نسل دوم در نیمه اول مرداد ماه مشاهده میگردد.

مرحله اول خسارت را نسل اول آفت به وجود می آورد در این مرحله با رشد ساقه های جانبی، گیاه در مقابل افت عکس العمل نشان داده و حتی المقدور با ایجاد ساقه های جدید از خسارت افت تا حدی جلو گیری میشود.مرحله دوم خسارت گیاه تقریبا در پایان مرحله رویش است و امکان ترمییم خسارت از طریق رشد ساقه های جانبی دیگر وجود ندارد. ساقه های آلوده به آفت در این موقع در اثر وزش باد شکسته و باعث خراب شدن و از بین رفتن ساقه های سالم مجاور میگردد.

راه های مبارزه با آفت:

1) مبارزه زراعی پاییزه و زمستانی

2) - مبارزه شیمییایی در بهار و تابستان

3) - مبارزه بیولوژیک

مبارزه زراعی:

مبارزه زراعی به روش های مختلف انجام میشود که مهم ترین ان شخم زمستانه است که در نتیجه یخ آب زمستانی در کنترل و کاهش جمعیت آفت بسیار موثر میباشد . از جمله روش های دیگر عبارتند از:

1) برداشت برنج از یک سوم انتهایی ساقه و شخم زمین بلافاصله بعد از برداشت .

2) کاشت یکپارچه نشاها در هر منطقه به منظور محدود کردن رشد و نمو آفت .

3) نصب تله نوری قبل از آماده سازی خزانه تا زمان برداشت به منظور آگاهی از حضور آفت، بررسی تغییرات جمعیت آفت و در صورت نیاز زمان دقیق مبارزه شیمیایی .

4) جدا کردن برگهای حاوی دستجات تخم آفات و انهدام آنها .

5) وجین پنجه های آلوده به ساقه خوار بعد از نشاکاری همزمان با وجین اول و دوم علف های هرز مزرعه برنج .

6) باقی نگذاشتن دسته های نشاء در زمین اصلی.

مبارزه شیمیایی:

در مبارزه شیمیایی میتوان با یکی از سموم شیمیایی مجاز و تحت نظارت کارشناس، مزرعه را گرانول پاشی کرد . در این حالت، مزرعه باید 4 تا 5 سانتی متر آب داشته باشد و جریان آب از کرتی به کرت دیگر برقرار نباشد و تا چند روز همچنان از ورود و خروج آب به هر کرت خودداری شود.

مبارزه بیولوژیک:

در مبارزه بیولوپیک از حشرات مفید موجود در طبیعت بعنوان یکی از روش های مبارزه با آفات گیاهان زراعی استفاده میشود.

بدین نحو که این حشرات میتوانند حشرات زیان اور را به نفع انسان از بین ببرند . در بین این دشمنان طبیعی زنبور تریکو گراما کاربردی تر میباشد.

مضرات استفاده از سموم شیمیایی در محیط زیست :

الف: مقاومت آفات به سم

ب: طغیان آفت

ج: از بین بردن دشمنان طبیعی

د: ایجاد بیماری های ناشناخته در انسان

ه : برهم زننده چرخه محیط زیست

چگونه و چه تعدادزنبور تریکوگراما را رهاسازی کنیم:

به منظور استفاده از زنبور ترکوگراما،این زنبور ها که به صورتشفیرهو بر رویکارت های مخصوصی به نام تریکو کارت چسبانده شده اند به میزان 100عدد کارت برای یکهکتاردر مزارع رها سازی میشوند. فاصله هر کارت از یکدیگرباید10متر باشد.در صورت آلودگی بیش از حد میتوان تعداد کارت در هر هکتار را افزایش داد. تریکو کارت ها در محلی بیرون از مزرعه آماده شدهو پس از تولیدکارت ها به کشاورزانتحویل داده میشوند.

a) دسته جات تخم کرم ساقه خوار برنج. b) حمله زنبور تریکوگراما به تخم های کرم ساقه خوار. c) از بین بردن تخمهای کرم ساقه خوار برنج به وسیله زنبور تریکوگراما

تریکو کارت ها در مرحله اول که نشا های برنج کوچک هستند بر روی یک تکه چوب در زمین نصب میشوند اما در مراحل بعد بر روی خود ساقه برنج نصب خواهد شد .

کشاورزان نیز باید آن را دراسرع وقت در زمین شالیزاری نصب کنند . زمان نصبتریکو کارت ها باید در صبح یا غروب باشد ( ساعات گرم روز انجام نگیرد ) .این زنبور ها تا چند عدد تخم داخل تخم میزبان قرار میدهند واین تخم ها پس از 24 ساعت تفریخ شده و لارو های زنبور از محتویات تخم میزبان تغذیه نموده و پس از چند روز گذراندن سنین لاروی در داخل تخم میزبان تبدیل به شفیره میشوند .حشره کامل زنبور با سوراخ کردن تخم میزبان که به صورت تقریبا مدور میباشد از تخمخارج میشوند در نتیجه تخمی که میتوانست از آن لارو آفت خارج شودو به محصول خسارت بزند از آن زنبور خارج شده و جلو خسارت آفت در همان مرحله اولیه سد میشود.